Gisteravond de openluchtvoorstelling gezien van Het Pauperparadijs binnen de bebouwing van het Gevangenismuseum in Veenhuizen. Het was een indrukwekkende voorstelling. Ik kende het boek niet van Suzanna Jansen. Op deze historische locatie in Veenhuizen, daar waar de paupers daadwerkelijk leefden, speelt Het Pauperparadijs. Dit snerpend actuele muziektheater met tekst en regie van Tom de Ket (van o.a. De Verleiders), dramaturgie van Suzanna Jansen, prachtige muziek van Lavalu, geeft een maatschappijkritische blik op verleden, heden, en voor wie daar oog voor heeft, ook de toekomst!
Op zoek naar de feiten over haar afkomst stuit de auteur op een verborgen stuk Nederlandse geschiedenis: een uniek heropvoedingsexperiment in de Drentse nederzetting Veenhuizen, waaraan haar voorouders zijn blootgesteld. In drie enorme gestichten werden vanaf 1823 tienduizenden arme stadsgezinnen gedrild tot nuttige burgers. Maar wat begon als een bevlogen plan om de onderklasse te verheffen, veranderde al snel in een fuik.
Via een terugblik op het ontstaan van de Maatschappij van Weldadigheid (MvW) worden naast de geschiedenis van de armoedebestrijding van de MvW en de mede-en tegenstand door de politiek van het net onstane Nederland en Nederlands Indië, ook blikken geworpen op de hedendaagse misstanden van de participatiemaatschappij, de hedendaagse politiek, de vluchtelingensituatie in het nu.
Een parallel kan getrokken worden op een visie die al tijden bestaat op een andere manier van armoedebestrijding: Het Basisinkomen. Dat we nu de manier hoe er in het Pauperparadijs met mensen omgegaan werd onterend vinden, zo kunnen we in de toekomst terugkijken op de huidige participatiemaatschappij: Hoe hebben we dat ooit kunnen doen? Waarom hebben we de idealen niet beter ondersteund? Waarom speelt geld altijd de leidende rol?
Het zijn de visionairs die beter moeten worden ondersteund, of ze nou Johannes van den Bosch, Teunis Gijben of Rutger Bregman heten!
Meer info:
In onze taal is de betekenis van deze naamgeving minder evident dan bijvoorbeeld in het Engels, Frans of Spaans. Daar heet dit feest respectievelijk Pentecost, Pentecôte en Pentecostés. Deze naamgevingen zijn direct te herleiden naar het Oudgriekse woord voor vijftigste: Πεντηκοστή, wat getranslitereerd ‘Pentekoste’ is. Deze aanduiding is zeer feitelijk, want wanneer we Pasen (of Paaszondag) tellen als dag 1, dan is Pinksteren (of Pinksterzondag) inderdaad altijd dag 50. Pinksteren is dus gewoon de 50e dag vanaf Pasen. De naam ‘Pinksteren’ is daarmee niets anders dan een verbasterd telwoord, namelijk ‘vijftigste’ (dag vanaf Pasen). In het Vlaams wordt dit feest daarom ook wel aangeduid als ‘sinxen’, wat een verbastering is van het Franse woord voor vijftigste: cinquante, afgeleid van het Latijnse cinquagesima.
